Czym jest gotowość szkolna?
Gotowość szkolna (dojrzałość szkolna) to gotowość do podjęcia przez dziecko, które kończy okres wychowania przedszkolnego (z reguły jest to dziecko 7 -letnie), zadań i obowiązków, jakie stawia przed nim szkoła. Dojrzałość szkolna to nie „bycie odpowiednio inteligentnym” czy „chęć pójścia do szkoły”, wymaga bowiem odpowiedniego rozwoju fizycznego oraz psychicznego (emocjonalnego, społecznego i umysłowego), a także wystarczającego poziomu opanowania umiejętności i wiadomości, przygotowujących dziecko do podjęcia nauki czytania, pisania, liczenia. Im pełniejsza jest dojrzałość, tym większa będzie gwarancja powodzenia dziecka w nauce.
Dojrzałość fizyczna to:
- zadowalający stan zdrowia i odporność na zmęczenie,
- nieuszkodzony wzrok i słuch (a w przypadku zaburzeń w tym zakresie – odpowiednia korekta czy leczenie),
- prawidłowo funkcjonujący układ artykulacyjny,
- sprawność ogólna ruchowa i manualna odpowiednia do wieku,
- znajomość orientacji kierunkowo – przestrzennej, stron prawa – lewa
- preferencja ręki,
- zrównoważona dynamika procesów nerwowych.
Dojrzałość emocjonalno-społeczna to:
- chęć i umiejętność nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, jak również nauczycielem,
- samodzielność i zaradność w podstawowych sprawach codziennych, odpwiednia do wieku dziecka,
- zdyscyplinowanie i podporządkowanie się normom obowiązującym w grupie,
- wrażliwość na potrzeby innych,
- obowiązkowość, wytrwałość w zalecanych zadaniach,
- wiara w siebie, niezniechęcanie się trudnościami,
- samokontrola swego zachowania i wykonywanej pracy, odpowiednia do swojego wieku,
- zdolność do przyjmowania krytyki i pochwał.
Dojrzałość w sferze intelektualnej to:
- aktywność poznawcza,
- chęć do nauki czytania, pisania, matematyki,
- posługiwanie się mową poprawną pod względem gramatycznym, w sposób zrozumiały, logiczny,
- wypowiadanie się na temat swoich przeżyć,
- koncentrowanie się przez dłuższy czas i skupienie uwagi na określonym temacie,
- umiejętność przyswajania i utrwalania nowych pojęć, informacji,
- wykorzystywanie posiadanej wiedzy w praktyce,
- różnicowanie, porównywanie, odtwarzanie figur geometrycznych,
- zapamiętywanie prostych melodii, rymowanek,
- przeprowadzanie analizy i syntezy głosek, sylab,
- znajomość podstawowych pojęć matematycznych (odpowiednich do wymagań wiekowych).
Monika Samul
pedagog PPP-P w Piszu